Wat is gestalttherapie?

Gestalt in een notendop

Wat is zo bijzonder aan Gestalt?

Gestalt schittert in haar eenvoud. Het gaat over vrijheid herstellen waar deze door patronen (trauma’s) verloren is gegaan. Daarvoor is er een verfijnde verdieping nodig in de begrippen “ gewaar worden”  en “ contact maken”.

Gewaarworden is iets dat dagelijks van moment tot moment plaats vindt. Steeds wordt een mens door zijn omgeving geraakt. Dit begint met lichamelijk waarnemen of lichamelijk opmerken, gaat over in voelen en mondt uit in een behoefte die richting geeft aan wat iemand zou willen doen.

Contact is de wisselwerking met je omgeving. In contact probeer je je eigen behoefte te bevredigen maar vaak is dit maar beperkt of helemaal niet mogelijk omdat andere mensen wat anders willen. Dan ontstaat er een spanningsveld. Doel van contact is om tot de best mogelijke afstemming te komen. 

Gestalt verschilt van de meeste andere therapiestromingen in het polariteiten model dat haar basis vormt. Niets is in zichzelf beter of slechter dan iets anders. De situatie zal bepalen wat er het best gedaan kan worden. Dit maakt dat er geen normatieve modellen of protocollen aangeboden kunnen worden. Daarmee vindt de cliënt een houvast en kompas in zichzelf in plaats van buitenaf richting aangereikt te krijgen. Het is net als alle goede ontwikkelingshulp: je brengt mensen geen kant en klaar product (voedsel) maar leert ze zelf te produceren wat ze nodig hebben en bij hen past.

Wat is moeilijk aan Gestalt?

Het moeilijke aan Gestalt is dat er weinig houvast van buitenaf gegeven wordt in de vorm van regels of normen. Telkens weer doe je niets anders dan samen met je cliënt afdalen naar het midden van zijn (problematische) situatie en van daaruit samen met de cliënt uitzoeken wat er nodig is en hoe dit het best in contact gerealiseerd kan worden. Dit afdalen vraagt van de Gestalt werker een onbevangen openheid naar het unieke leven van de cliënt. Onbevangen wil zeggen: niet gevangen in theorieën, modellen, gedachten en vooronderstellingen die het gevaar in zich hebben dwingend en belerend te worden. Daarmee blijven zowel cliënt als hulpverlener uit de vervreemding van hun zintuigen en hun lichaam en houden zij een levend contact met de realiteit.

Om Gestalt te leren is een persoonlijke ontwikkeling nodig die je in staat stelt te beschikken over je eigen waarnemingen, gevoelens en ervaringen. Slechts vanuit deze sensitieve zelfkennis is het mogelijk je in de situatie van anderen te verplaatsen en hierover contact aan te gaan. Dit betreft het doorleefde “bloedleren”  zoals door Reiner Maria Rilke beschreven.